Tijd voor een TechCollectief?
Vrij regelmatig krijg ik van mensen de vraag: Ik wil best zonder (of minder) gebruik maken van Big Tech tools, maar hoe doe ik dat dan? Wat is het beste? Is het niet te moeilijk? Wat kost het? Dat soort dingen.
Grote organisaties of individuen met veel technische kennis in huis kunnen vaak zelf wel voor wat alternatieven zorgen. Het hosten van een open-source pakketje op een server is te doen en gekoppeld aan een eigen domeinnaam heb je zo je eigen soevereine stack. Maar ik krijg de vraag ook van mensen of organisaties zonder technische kennis is huis. Ze willen iets dat werkt, niet te veel kost en gebruiksvriendelijke tools die goed met elkaar samenwerken.
Voor een gemiddelde ZZP-er is het best veel gevraagd om een eigen mailserver, een hele eigen NextCloud-fileserver of een eigen social-media server op het Fediverse te hosten en beheren. En uitbesteden aan een expert loopt al snel flink in de papieren...
Er zijn natuurlijk wel wat aanbieders die de hosting voor hun rekening kunnen nemen, maar in de praktijk komt er toch veel meer bij kijken. Je moet accounts (al is het er soms maar 1) aanmaken, beveiliging op orde houden, uitzoeken hoe het zit met alle instellingen, moderatie, backups, etc... Best veel, en vooral ook gespecialiseerd werk, dat je naast je bestaande activiteiten moet doen. Nogmaals: Leuk als je er zin in hebt om dat allemaal te leren en te doorgronden, maar voor veel mensen toch een stap te ver.
Maar waarom organiseren we hier geen collectieve oplossing voor? Voor VVE's zijn er speciale bedrijfjes die de ingewikkelde dingen van een VVE uit handen nemen en zo een VVE efficient kunnen laten functioneren terwijl de juridische en administratieve lasten door de beheerpartij worden overgenomen.
Of wat dacht je van de broodfondsen? Ondernemers die zich willen verzekeren tegen arbeidsongeschiktheid kunnen zich aansluiten bij een broodfonds. Samen met een 50-tal ondernemers leggen ze allemaal een bedrag per maand in om elkaar te helpen als het tegenzit.
Een Tech Collectief zou op een dergelijke schaal ook goed kunnen functioneren. Als 50 tot 100 zzp-ers of kleine ondernemingen allemaal €100,= (ofzo) per maand in een potje zouden doen kan je fulltime een persoon aannemen om voor de hele groep de techvoorzieningen te laten regelen en supporten.
Die ene persoon hoeft natuurlijk niet alles zelf te hosten op eigen servers enzo, daar zijn gespecialiseerde bedrijven voor die dat beter kunnen met een betere uptime etc... Nee deze collectieve tech-beheerder is de persoon die alles voor je regelt, zorgt dat de dingen goed werken, en dat de diensten die je gezamenlijk wilt gebruiken bij de juiste partij worden ingekocht, dat alles naar wens wordt ingesteld en die je kunt bellen als je een wens hebt of hulp nodig hebt.
Want kijk: bijna geen enkele kleine ondernemer of zzp-er heeft echt een eigen Nextcloud-server nodig. Die kan je prima delen, een account is voldoende. En wie heeft er nou echt een hele eigen mailserver nodig als je net zo goed een account op een gedeelde server (wel met een eigen domein natuurlijk) kunt gebruiken? En een Mastodon- of Pixelfed-server is sowieso veel leuker als je dat met z'n allen doet, want anders is het maar een eenzame bedoeling...
Een Tech-collectief is wel echt wat anders dan een hostingpartij die een dienst aanbiedt. Bij een Tech-collectief hebben de leden heel veel inspraak in wat ze willen en hoe ze dat collectief gaan regelen. Net als bij een broodfonds wordt er niet afgerekend tot achter de komma wat iedereen verbruikt, maar is er een hoge mate van vertrouwen nodig dat je samen in de benodigde voorzieningen voorziet en daar geen misbruik van maakt.
Als er meerdere Tech-collectieven ontstaan kunnen die ook samenwerken, kennis delen en blue-prints ontwikkelen voor het opzetten van nieuwe collectieven. Misschien zijn er ook wel zaken die ze heel goed met elkaar samen in eigen beheer kunnen nemen? Wie weet, zolang ieder collectief maar zeggenschap en een eigen aanspreekpunt houdt.
Zou het kunnen werken? Of is het beter al iedereen het gewoon allemaal voorzich probeert op te lossen? Of is het teveel maatwerk? Ik hoor het graag.